Als budgethouder ben je zelf verantwoordelijk voor de besteding van je budget. Dit betekent echter niet dat je vrij bent om te bepalen hoe je het persoonsgebonden budget (pgb) besteedt. De bestedingsvrijheid en beperkingen van deze vrijheid zijn vastgelegd in verschillende wetten. 
 
Of je vrij bent om je budget te besteden hoe jij dat wilt hangt af van onder welke wet jouw pgb valt.  
 

Wet langdurige zorg (Wlz) 

In de Wet langdurige zorg is duidelijk opgenomen hoe de bestedingsvrijheid is geregeld. De hoogte van je pgb staat aangegeven in je indicatie. Als budgethouder mag je vervolgens zelf bepalen hoe je het budget uitgeeft. Een voorwaarde die hieraan verbonden is, is dat de zorg die je inkoopt wel op de Wlz-vergoedingenlijstmoet staanAls de zorg die je wilt aanvragen niet op de Wlz-vergoedingenlijst staat, wordt deze mogelijk niet vergoed. Vraag dit voor de zekerheid altijd na bij het zorgkantoor, want het kan ook zo zijn dat hier nog geen beslissing over is genomen. Het zorgkantoor kan de aanvraag dan alsnog goedkeuren. Een andere voorwaarde is dat je een zorgverlener niet meer mag betalen dan het maximale uurtarief. Wat verder goed is om te weten is dat je een zorgverlener maar maximaal 40 uur per week mag uitbetalen. Als jouw partner jou verzorgt voor meer dan 40 uur per week, mag je diegene niet meer betalen.  
 
Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en Jeugdwet 
In de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en Jeugdwet staat niets vermeld over bestedingsvrijheid. Hierdoor bepaalt iedere gemeente zelf de regels omtrent het pgb en zijn er grote verschillen tussen gemeenten. Gemeenten controleren de zorgovereenkomst en kijken hierbij naar de indicatie die je hebt. Vraag je zorg aan die niet hoort bij jouw indicatie? Dan kan de aanvraag worden afgekeurd. Daarom is het van belang dat je zorg aanvraagt die past bij jouw indicatie. Mocht het niet duidelijk zijn of zorg bij jouw indicatie hoort, vraag dit dan na bij de gemeente.  
 

Zorgverzekeringswet (Zvw) 
In de Zorgverzekeringswet is bepaald welke soorten zorg worden vergoed. Lees hier meer over in het artikel Wat voor zorg heb je nodig? De bestedingsvrijheid is echter afhankelijk van je zorgverzekeraar. De zorgverzekeraar heeft een reglement met daarin duidelijk opgenomen welke bestedingsvrijheid je hebt. Dit reglement kun je terugvinden op de website van je zorgverzekeraar. Houd je aan de regels van jouw zorgverzekeraar, want anders kan deze weigeren om een declaratie uit te betalen.